Aankoop van lagers
Weet je niet zeker welke lagers je moet kopen? In deze aankoophulp leggen we de belangrijkste termen uit die je moet weten, en de belangrijkste elementen die de kwaliteit van kogellagers bepalen. We leggen ook uit welke lagers het best geschikt zijn voor precies die manier waarop je skate, skeelert of stept.
1. Lagers algemeen
Een wiel heeft twee lagers nodig om op de as te kunnen draaien. Lagers hebben grote invloed op de snelheid en het gevoel van je rij- of skatebeleving.
Ongeacht het type lagers, moet je te allen tijde voorkomen in zand, water of andere vochtige omgeving te rijden, omdat dit de houdbaarheid van je lagers aanzienlijk verkort. Regelmatig reinigen en smeren van de lagers kan de duurzaamheid en snelheid vergroten. Hier kun je zien hoe je je lagers kunt onderhouden.
Hiernaast moet je een spacer gebruiken. Deze zit tussen de lagers. Een spacer voorkomt dat de lagers kapot gaan en zorgt voor een goede rotatie wanneer de assen zijn aangedraaid. De grootte van de spacer hangt af van de grootte van de as.
8 mm spacer 6 mm spacer
De kwaliteit van de lagers is afhankelijk van diverse factoren, zoals:
- Materiaal
- Precisie (ABEC)
- Smering
- Gesloten of open (Removable Shield)
Welke lagers passen het beste bij jou:
- Step of skate je het meest buiten, dan raden wij gesloten lagers gesmeerd met vet aan, omdat deze het best zijn vuil en stof te weerstaan en weinig of geen onderhoud nodig hebben.
- Step of skate je het meest indoor, dan raden wij open lagers aan die snel roteren en eenvoudig te reinigen zijn.
- Wil je hoge snelheden en lange tochten maken, dan kun je gebruik maken van hoge precisie lagers gesmeerd met olie. Deze draaien zeer snel en zijn gemakkelijk schoon te maken, maar vuil kan dit type lagers ook snel kapot maken.
2. Montage
Een lager kan meestal met je duimen in het wiel gedrukt worden. Wanneer de lager correct gemonteerd is, is loopt het parallel met de wielkern / hub, als er het aan één van de kanten uitsteekt is het niet correct gemonteerd en zal dit het kapot gaan tijdens het skaten/steppen. Als je een wiel met metalen kern hebt, kan het moeilijk zijn om het lager te monteren. In dit geval gebruik dan een rubberen hamer of een vierkant stuk hout om het erin te slaan.
Gebruik nooit een metalen hamer, omdat je hiermee de lager kapot maakt en de garantie hierbij vervalt.
Als alternatief kun je wat smeermiddel gebruiken om de lager op zijn plaats te krijgen. Let er op dat hierna al het overtollige smeermiddel verwijdert.
3. Lagers meer in details
Materiaal:
Het materiaal van lagers is één van de meest cruciale factoren voor de kwaliteit en duurzaamheid. De meeste lagers zijn gemaakt van staal. Goedkope lagers zijn meestal gemaakt van geperst rest-metaal of gehard koolstofstaal. Deze types zijn niet aan te raden, omdat ze vaak maar kort meegaan.
Betere lagers zijn gemaakt van chroom, titaan of Zwitsers staal.
Keramische lagers (meest gebruikt voor skeelers) hebben kogeltjes van industriële keramiek (siliciumnitride). Keramische kogeltjes roesten vrij zelden en zijn duurzamer dan staal.
Prijs en kwaliteit volgen elkaar bij lagers, en meestal kun je ervan uitgaan dat bekende merken goede en duurzame lagers produceren.
Precisie/ABEC
Lagers worden gecategoriseerd op basis van de erkende ABEC specificatie. ABEC beschrijft hoe goed de lagers zijn in het omzetten van de energie die erop wordt gelegd. Hoe hoger het ABEC nummer, hoe meer precisie, efficiëntie en mogelijkheid om snelheid te krijgen. Het is echter belangrijk op te merken dat ABEC cijfer NIET iets zegt over hoe snel een lager kan draaien. Het ABEC cijfer zegt ook niets over andere belangrijke factoren, zoals de nauwkeurigheid van de spacers of de wielen of materiaal. Alle lagers vallen in ABEC cijfer bij gebruik.
Merk ook op dat niet alle merken gebruik maken van ABEC cijfers (bijv. Bones) en dat er andere schalen voor lagers zijn.
ABEC staat voor Annular Bearing Engineering Committee.
Smering
Lagers kunnen of olie of vet als smering gebruiken. Lagers mogen nooit zonder vet raken, omdat het lager anders smelt en snelheid verliest of volledig blokkeert.
- Olie: Is goed bij hoge snelheden, omdat er minder weerstand in het smeermiddel zit. Een dunne olie is geschikt voor nog hogere snelheden, maar vergt ook meer onderhoud.
Vet: Is beter om water en vuil te weerstaan dan gewone olie. Heeft bijna geen onderhoud nodig, maar zorgt voor meer weerstand, zodat de lagers niet helemaal zo snel lopen.
Let op: Water kan alle soorten smering van je lagers verwijderen! Als dit gebeurt en het water opdroogt in de lagers, worden de lagers zeer heet de volgende keer dat je ze gebruikt, en kan het smelten of geluiden maken. In dit geval is het tijd voor nieuwe lagers. In sommige gevallen, als je in de tussentijd de lagers niet gebruikt hebt, kunnen de lagers gered worden door ze goed af te drogen, te reinigen en grondig te smeren, voordat je ze opnieuw gebruikt.
Afsluitringen/Pakkingen (Shields/Seal)
Om te voorkomen dat water, zand en vuil in de lagers komen, worden er vaak afsluitringen of pakkingen gebruikt aan één of beide zijden van het lager.
- Een afsluitring bestaat over het algemeen uit een metalen schijf die is bevestigd aan de buitenste ring en heeft een kleine afstand tot de binnenste ring (ook aangeduid als een stofdicht lager). Lagers met afsluitringen hebben een kleine wrijving, en dus hoge snelheid. Anderzijds is het lager niet zo goed beschermd tegen vuil en water.
- Een pakking (afbeelding hieronder) bestaat uit een gewapend staal rubber schijf, die is bevestigd aan de buitenring en lichtjes de binnenste ring raakt. Het biedt betere bescherming en vrijwel geen onderhoud, maar een grotere wrijving en dus minder snelheid.
4. Standaarden en lagerprecisie uitgelegd
Het ABEC cijfer beschrijft een aantal factoren. Het belangrijkste is de ronding (roundness) van de beweging van de binnenring in het lager. De tabel laat zien hoeveel afwijking is toegestaan:
Type |
mm |
Inches |
ABEC 1 |
0.0075 mm |
(0.000295") |
ABEC 3 |
0.0050 mm |
(0.000197") |
ABEC 5 |
0.0035 mm |
(0.000138") |
ABEC 7 |
0.0025 mm |
(0.000098") |
ABEC 9 |
0.0012 mm |
(0.000047") |
Dit betekent dat hoe hoger het ABEC cijfer, hoe kleiner de afwijking in de afmetingen van de onderdelen van het lager, waardoor meer energie wordt overgebracht naar het wiel.
ABEC en ILQ kan niet zo maar naar elkaar worden vertaald, aangezien ILQ een merknaam is en ABEC een standaard.
ABEC lagers worden gemeten op nauwkeurigheid in de productie, en niet de duurzaamheid of functie als ze onder druk staan. Twincam, de fabrikant van ILQ meet de kwaliteit van hun lagers op een schaal vergelijkbaar met de ABEC schaal. Maar ondanks dat, hebben ILQ lagers 6 kogeltjes terwijl ABEC lagers 7 kogeltjes hebben.
Om het verschil te verduidelijken, ILQ is geen standaard, zoals ABEC lagers. ILQ zou daarom gezien moeten worden als een onbeoordeelde lager van een professionele inline lager fabrikant en is niet optimaal voor industriële machines.
Bones lagers zijn puur gemaakt voor skaten - en kunnen niet worden vergeleken met ABEC specificaties.
Veelgebruikte termen voor de lagers en de afsluitringen zijn hieronder beschreven (het type van het lager is meestal gedrukt op het lager zelf samen met de maat (bijv. 608ZZ).
Type | Uitleg | Opmerkingen |
|
|
22 mm buitendiameter |
688 |
|
16 mm buitendiameter |
Z |
|
Open aan de andere kant voor eenvoudig onderhoud (denk eraan altijd de open zijde van het lager aan de binnenkant van het wiel te plaatsen) |
ZZ |
Afsluitring, 2 metalen ringen |
|
2RS/ |
|
Pakkingen zijn zonder lock-ringen. Een pakking kan voorzichtig met een naald eruit gehaald worden voor onderhoud. |
BRS |
Pakking, 2 stalen versterkte rubberen ringen |
|